به گزارش خبرنگار مجمع شهرداران کلانشهرهای ایران در اصفهان؛ سید علی معرک‌نژاد، سخنگو و مدیرکل ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری اصفهان، پیش از ظهر پنجشنبه یازدهم اردیبهشت‌ماه، در نشست «اصفهان شهر زندگی» که با حضور جمعی از شاعران برجسته استان‌های اصفهان، یزد، شیراز و چهارمحال و بختیاری در خانه مشروطیت اصفهان برگزار شد، با اشاره به نقش مهم شهرداری‌ها در زندگی روزمره مردم گفت: «شهرداری‌ها از آن‌جایی که بیشترین تعامل را با مردم دارند، همواره در معرض بیشترین بازتاب‌های مثبت و منفی قرار دارند. بیش از ۳۷۰ قسمت مختلف در شهرداری‌ها فعال است و از لحظه‌ای که صبح چشم‌مان را باز می‌کنیم تا پایان روز با خدمات شهرداری در تماس هستیم.»
وی با تأکید بر اینکه شهرداری نهادی پویا و روزآمد است، افزود: «شهرداری اصفهان از نخستین شهرهایی بود که وارد فاز برنامه‌ریزی راهبردی شد. از دهه ۸۰ تاکنون برنامه‌ریزی‌های بلندمدت و متنوعی برای توسعه شهری صورت گرفته که البته اکنون پس از حدود دو دهه، باید ارزیابی کنیم که چقدر این برنامه‌ها موفق بوده‌اند.»
از تجربه‌های گذشته تا حلقه چهارم ترافیکی
سخنگو و مدیرکل ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری اصفهان با اشاره به ساخت بزرگراه شهید خرازی به عنوان یکی از پروژه‌های مهم شهری، گفت: «قرار بود این بزرگراه ترافیک شهر را کاهش دهد و آسایش برای شهروندان فراهم کند، اما اکنون می‌بینیم که این هدف محقق نشده و حتی ترافیک به حلقه‌های بعدی منتقل شده است. بر همین اساس، اکنون پروژه‌ای با عنوان حلقه چهارم ترافیکی تعریف شده که بزرگ‌ترین پروژه مدیریت شهری در این دوره محسوب می‌شود.»
وی ادامه داد: «در مسیر اجرای این پروژه، با صحنه‌هایی مواجه شدیم که شوک‌آور بود؛ از عبور حلقه ترافیکی از وسط خیابان‌های روستایی تا مواجهه با ساختمان‌های مدرن بدون زیرساخت‌های لازم. این تناقضات نشان‌دهنده مشکلات عمیق در برنامه‌ریزی و پیوست‌های توسعه‌ای است.»
چالش‌های پیوست‌ها؛ از طراحی تا اجرا
معرک‌نژاد با اشاره به پیچیدگی‌های اجرای پروژه‌های شهری گفت: «هر پروژه شهری باید دارای پیوست‌هایی مانند ترافیکی، زیست‌محیطی، زیباسازی، فرهنگی، اجتماعی و رسانه‌ای باشد، اما چالش اصلی، نه در تدوین این پیوست‌ها بلکه در اجرای آن‌هاست. اغلب، اجرای واقعی با آنچه در طرح‌ها آمده متفاوت است و بین تیم‌های فنی و فرهنگی اختلاف‌نظرهای اساسی وجود دارد.»
وی افزود: «حتی اگر فرض کنیم تمام پیوست‌ها دقیق و کامل اجرا شوند، در مرحله اجرا به دلیل تفاوت در نگاه‌ها، بسیاری از آنچه طراحی شده، محقق نمی‌شود. باید به جای تأکید صرف بر ابزارها، به تغییر نگاه‌ها و ایجاد فضای مشترک فکری در شهر پرداخت.»
«اتمسفر فرهنگی»؛ کلید تحقق گفتمان شهری
سخنگو و مدیرکل ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری اصفهان با تأکید بر نقش فضای عمومی در شکل‌گیری رفتارهای شهروندی گفت: «فرهنگ عبور و مرور در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته نه از آموزش، بلکه از اتمسفر اجتماعی نشأت می‌گیرد. وقتی همه رعایت می‌کنند، فرد نیز ناخودآگاه به آن ملحق می‌شود. همین منطق در ایران نیز در دوره‌های مختلف از جمله انقلاب و جنگ تحمیلی دیده شد که همدلی عمومی یک فضا و گفتمان مشترک ایجاد کرد.»
وی ادامه داد: «برای تغییر پایدار باید اتمسفری از همدلی و نگاه مشترک ایجاد کرد. گفتمان‌های فراگیر مانند “زندگی” که دغدغه تمام اقشار جامعه است، می‌تواند نقطه شروع چنین اتمسفری باشد.»
از شعار تا گفتمان: «اصفهان شهر زندگی»
معرک‌نژاد با اشاره به شعار «اصفهان، شهر زندگی» گفت: «ما این شعار را نه به‌عنوان یک پیام تبلیغاتی، بلکه به‌عنوان یک گفتمان فراگیر برگزیدیم. “زندگی” واژه‌ای است که همه با آن ارتباط برقرار می‌کنند؛ چون همه حق زندگی دارند. اگر به سطوح بالاتر نرسیده‌ایم، حداقل باید بر سر زندگی به توافق برسیم.»
وی اضافه کرد: «شعار “اصفهان من، شهر زندگی” حاصل چهار سال پژوهش، مطالعه و کار تیمی است. این شعار با هدف ایجاد حس تعلق، هویت و مشارکت طراحی شده است. اکنون می‌خواهیم این شعار را به یک گفتمان مدیریتی و سپس به گفتمان فرهنگی تبدیل کنیم.»
سه گام تا تحقق گفتمان شهری پایدار
سخنگو و مدیرکل ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری اصفهان ، مسیر تحقق گفتمان «شهر زندگی» را در سه گام ترسیم کرد: «نخست، باید یک خط اشتراک پیدا کنیم که همان واژه “زندگی” است. دوم، این گفتمان باید به گفتمان مدیریتی تبدیل شود تا مدیران شهری به آن باور داشته باشند. سوم، هنرمندان و نخبگان فرهنگی باید با خلق آثار ماندگار، این گفتمان را در جامعه نهادینه کنند.»
وی تأکید کرد: «اگر این سه گام برداشته نشود، شعارها بی‌اثر خواهند بود و مثل ابری می‌آیند و می‌روند. پایداری گفتمان تنها از مسیر فرهنگ، هنر و مشارکت جمعی ممکن خواهد شد.»
